تکثیر مصنوعی ماهی سفید پاییزه

مؤسسه تحقیقات شیلات ایران از موفقیت پژوهشگران مرکز تحقیقات آبزی پروری آبهای داخلی این موسسه در اجرای پروژه تکثیر مصنوعی ماهی سفید فرم پاییزه برای نخستین بار در جهان خبر داد...

مؤسسه تحقیقات شیلات ایران از موفقیت پژوهشگران مرکز تحقیقات آبزی پروری آبهای داخلی این موسسه در اجرای پروژه تکثیر مصنوعی ماهی سفید فرم پاییزه برای نخستین بار در جهان خبر داد.

به گزارش سرویس «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این طرح با حمایت برنامه زیست محیطی دریای خزر (CEP) با هدف حفظ تنوع ژنتیکی نژادهای مختلف ماهی سفید و جلوگیری از نابودی ذخایر فرم پاییزه در دریای خزر، تکثیر مصنوعی فرم پاییزه ماهی سفید به منظور بازسازی ذخایر و افزایش توان تولید دریای خزر، تهیه بیونرماتیو تکثیر و پرورش فرم پاییزه ماهی سفید و ارائه آن به سازمان شیلات ایران جهت بازسازی ذخایر و بهبود وضعیت اقتصاد شیلاتی در سواحل جنوبی خزر اجرا شده است.

ماهی سفید یکی از با ارزش ترین ماهیان اقتصادی در سواحل جنوبی دریای خزر (سواحل ایرانی ) بوده که با صیدی بالغ بر 9 تا 10 هزار تن در سال بیش از 60 درصد صید ماهیان استخوانی در دریای خزر را به خود اختصاص می‌دهد. این میزان از صید ماهی سفید مدیون فعالیت‌های گسترده‌ای است که در خصوص تکثیر مصنوعی و رهاسازی بچه ماهیان سفید به دریا توسط سازمان شیلات ایران انجام می‌شود.

چرا که در سال‌های 61 ــ 1360 به دلایل مختلف از جمله از بین رفتن مکان‌های تخمریزی طبیعی، صید بی‌رویه، فقدان برنامه بازسازی ذخایر، آلودگی‌های مختلف و غیره میزان صید آن به کمتر از 500 تن در سال کاهش یافته بود. بر اساس تحقیقات انجام شده، ماهی سفید دارای دو جمعیت مختلف شامل فرم پاییزه و فرم بهاره می‌باشد. فرم پاییزه این ماهی از اواسط پاییز و فرم بهاره از اواسط اسفند ماه از دریا به رودخانه های منتهی به آن مهاجرت نموده تا در مکان‌های مناسب تخمریزی نماید.

فرم پاییزه ماهی سفید پس از ورود به رودخانه‌ها تا رسیدن به مرحله رسیدگی جنسی در آنجا باقی مانده ولی غالب آنها به دلایل صید بی‌رویه، آلودگی آب و نبود محیط‌های مناسب تخمریزی موفق به تولید مثل طبیعی نمی‌شوند. به طوری که در حال حاضر جمعیت آنها به شدت کاهش یافته و در خطر انقراض نسل قرار گرفته است، از طرفی پس از موفقیت محققان مؤسسه تحقیقات شیلات ایران در تعیین بیونرماتیو تکثیر و پرورش مصنوعی ماهی سفید و معرفی آن به سازمان شیلات ایران تمامی فعالیت‌ها منحصرا در خصوص فرم بهاره این ماهی صورت گرفته و سالانه بیش از 150 میلیون عدد بچه ماهی سفید فرم بهاره به دریا رهاسازی می‌شود، ولی در ارتباط با بازسازی ذخایر ماهی سفید فرم پاییزه هیچگونه اقدامی انجام نشده است؛ بنابراین با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع پروژه تکثیر مصنوعی ماهی سفید فرم پاییزه با حمایت‌های مالی مؤسسه تحقیقات شیلات ایران و برنامه زیست محیطی دریای خزر (CEP) - وابسته به برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) - در پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی کشور اجرا شد.

بنابر اعلام موسسه تحقیقات شیلات در حال حاضر علی‌رغم این که بچه ماهیان به صورت فوق متراکم در استخرها نگهداری می‌شوند، به جهت مدیریت مناسب تغذیه و کنترل شرایط محیط پرورشی به اوزان بالای یک گرمی رسیده که آماده رهاسازی می‌باشند. البته درصد قابل توجهی از بچه ماهیان به وزن بالاتر از 3ــ 4 گرمی نیز رسیده‌اند. به گزارش ایسنا، در نظر است بیش از 50 درصد بچه ماهیان با شرایط کنونی رهاسازی شده و باقی مانده آنها در اوزان بالاتر رهاسازی شوند.

به علاوه حدود پنج درصد بچه ماهیان با استفاده از تگ‌های الاسترمر علامت‌گذری شده و سپس رها می شوند، تا بتوان نسبت به ارزیابی بازگشت شیلاتی آنها در سه تا چهار سال آینده اقدام نمود. همچنین جهت بررسی امکان تغذیه مصنوعی و پرورش بازاری ماهی سفید فرم پاییزه در استخرها پرورشی یک درصد از ماهیان نگهداری خواهند شد. اولین مرحله رها سازی این ماهیان با رهاسازی حدود سه میلیون بچه ماهی با حضور مسوولان CEP، سازمان شیلات ایران، مؤسسه تحقیقات شیلات ایران و مدیران اجرایی و علمی استان گیلان در روز 14 تیرماه در محل ایستگاه تحقیقات بین‌المللی تالاب انزلی انجام شد.